Hai uns días recibimos a noticia da morte, prematura, de Luther Price. As necrolóxicas non son algo no que abundemos desde aquí, pero o paso de Luther Price polo (S8) foi tan significativo que nos vemos impulsados a renderlle homenaxe dalgunha maneira, a despedirnos de alguén que a pesar do pouco tempo que pasou connosco deixou unha pegada moi profunda, como sinalaba Ana Domínguez estes días nos nosos chats.
Foi 2017 o ano no que veu: o ano da edición titulada ‘Obxectos e aparicións’, que dedicamos ao cinema de found footage. Grazas á inestimable axuda de Ed Halter, armamos un programa ao redor do seu cinema con metraxe atopada, ademais dunha exposición coas súas diapositivas: imaxes doutros enfornadas (literalmente) ou enterradas por Price. Todo dunha beleza perturbadora, ou dun horror balsámico. Porque hai pouquísima xente no mundo que se relacione co cinema dunha maneira tan visceral como Luther Price: é coma se cada unha das súas películas fose unha tira arrincada da súa propia pel para daquela ser proxectada. E non falamos só das innumerables torturas físicas ás que Price sometía á súa metraxe atopada (furado, pintado, enterrado, rasgado, empapado en fluídos). Senón tamén do propio contido de cada imaxe, que traslucía a sincera e profunda conexión que Luther Price establecía con ela. O seu cinema é un cinema de ferida, de trauma, de dor, de sexo, de violencia. E tamén de sanación, terapia e redención. Neste sentido é revelador o que di Price sobre a súa película Fancy (2006), parafraseado por Halter: “Unha montaxe atroz de imaxes médicas que mostran corpos suxeitos, sondados, cortados e cosidos. Price ve Fancy como unha película sobre a curación e a reparación; corpos vellos remontados e refeitos, como os tecidos da película.”
Price, que vivía en Revere, Massachusetts, empezou a traballar con cinema nos anos 80, desde pseudónimos como Brigk Aethy, Fag ou Tom Rhoads, para quedar case permanente con Luther Price, combinación entre Martin Luther King e Vincent Price (o seu nome orixinal é igual de sonoro e exótico). Empezou a traballar en super 8, despois de vivir un violento incidente nunha viaxe a Nicaragua no que sufriu unha ferida de bala que lle deixaría secuelas para sempre. Películas por unha banda filmadas (nunha vea performativa que cultivaría de diferentes maneiras) como é o caso de Green, e de found footage como a súa obra mestra, a impactante Sodom, a súa primeira película como Luther Price. Unha colección de imaxes pornográficas de homes que se fan felacións a si mesmos e foden entre eles, imaxes salvaxes mutiladas e recompostas de diferentes maneiras, montadas cun ritmo meditativo (mesmo nos seus momentos máis frenéticos) e con cantos gregorianos como banda sonora.
A partir dos 90 empeza a traballar en 16mm e case exclusivamente con found footage, en películas que se ordenan en series como as Inkblots (films nos que degrada a emulsión da película para logo pintar encima), Ribbons (películas de 16mm nas que pega tiras de super 8), Garden Films (películas enterradas e logo exhumadas, sometidas aos elementos) ou Biscuits (películas baseadas na repetición a partir de varios sets de películas iguais sobre un asilo para persoas negras). Películas que recuperan escenas familiares, hospitalarias, sexuais, cuestións que lle interpelaban persoalmente. Ten, tamén, diversos traballos de escultura, e varias series de diapositivas de película manipulada de diferentes maneiras: a modo de collage, queimadas, enfornadas, con materiais orgánicos… E con imaxes como escenas domésticas, estampas relixiosas de películas variadas, trailers, material médico: carne ao descuberto, carne humana suxeita a pulsións de todo tipo, á deterioración e á descomposición.
A aura tráxica, violenta, escatológica e misteriosa de Price e do seu traballo, como puidemos comprobar, era a parte pública dunha personalidade dunha sensibilidade lacerante. En cada unha das sesións, cos seus correspondentes coloquios, vimos como as películas eran para Price algo dunha sinceridade brutal, unha exposición ao mundo altamente cargada de significado e emotividade. Cada proxección era como xogarse a vida, ademais de xogarse a integridade das súas propias películas: o corrugado sandwich material de moitas delas facíanas improxectables na maioría dos lugares, un asunto delicado. Os seus carruseis de diapositivas cargados de marabillas viñeron acompañados dun puñado de fotogramas orfos enfornados e enterrados que puidemos tocar, e mesmo levarnos de recordo.
Ao irse, repartiu a súa roupa e accesorios entre nós, as súas coidadas vestimentas para cada ocasión. Era imposible falar con el aínda que fose cinco minutos e non saír tocado dalgunha maneira. A expresión “abrirse en canal”, hoxe convertida en tedioso lugar común, parece ser creada orixinalmente para describir a súa maneira de estar no mundo. Todo iso acompañado dun encanto e unha intelixencia irresistibles, dun humor singular. Despedímoslle ao bordo das bágoas como a un amigo de toda a vida. A noite antes de irse, perdeuse na escuridade para ir enterrar, ou a deixar entre as rochas do mar, un dos seus rolos de película atopada, que aínda xace nun lugar escondido da Coruña.
Sen dúbida foi unha sorte poder chegar a ter entre nós a Luther Price, cuxa carne mortal pasou a recibir o tratamento ao que someteu a moitas das súas películas, pero cuxa fermosa e torturada personalidade estará sempre connosco.
